“Είσαι κορίτσι, δεν μπορείς να παίξεις ποδόσφαιρο.” Αυτή η φράση συνοδεύει τα παιδικά μου χρόνια. Όταν ήμουν μικρή, με θυμάμαι σε έναν πάγκο να περιμένω τα αγόρια να μου δώσουν την άδεια να παίξω. Αν τα πράγματα πήγαιναν καλά και δεν συμπλήρωναν ομάδες, με φώναζαν και εμένα. Σε συγκεκριμένο ρόλο φυσικά. Τέρμα ή άμυνα. Ποτέ επίθεση. Αυτό με τα χρόνια εξελίχθηκε. Όσο μεγάλωνα και συνέχιζα να παίζω ποδόσφαιρο, βρίσκοντας κι άλλες κοπέλες στο δρόμο μου με παρόμοια βιώματα, οι ατάκες που συνήθισα να ακούω είναι: “Γουστάρω να βλέπω γυναίκες να μαλλιοτραβιούνται στο γήπεδο”, “Έλα ρε, γυναίκες που παίζουν μπάλα; Να έρθω σε καμιά προπόνηση να σας δείξω;”
- Τι συμβαίνει
Τόσο στο πλαίσιο του αθλήματος αυτού καθ’ αυτού, όσο και της θέασής του, η μπάλα όχι απλά αποτελεί ανδρική υπόθεση, αλλά συνδέεται άρρηκτα με σεξιστικές προσβολές και αποκλεισμό των μη αρρενοποτήτων. Τα κορίτσια από μικρά, είτε δεν έχουμε καν την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με το άθλημα, είτε αναγκαζόμαστε να απομακρυνθούμε από αυτό λόγω των συμπεριφορών που καλούμαστε να υπομείνουμε και των στερεοτύπων που μας προσάπτονται. Το ποδόσφαιρο είναι εγγενώς συνδεδεμένο με το φύλο και τα “χαρακτηριστικά” του, όπως τυπολατρικά τα επιβάλλει η πατριαρχική κοινωνία. Προφανώς η έλλειψη αντιπροσώπευσης είναι μεν απόρροια της πατριαρχίας αλλά συνδέεται εξίσου με την κερδοφορία που θηρεύουν οι θεσμοί του αθλήματος. Ο ρόλος της γυναίκας σε αυτό απαξιώνεται, αφού δεν είναι αρκετά εμπορική με αποτέλεσμα να υπάρχουν ελλιπείς υποδομές και ευκαιρίες για αυτή. Πλέον, σαν γυναίκες που έχουμε κατακτήσει χώρο στα γήπεδα, ερχόμαστε αντιμέτωπες με την σεξουαλικοποίηση και αντικειμενοποίηση των σωμάτων μας. Η εικόνα μιας γυναίκας με μπάλα στα πόδια είναι κάτι πρωτόγνωρο, για κάποιους γελοίο και για πολλούς ευκαιρία να καταναλώσουν μαλλιοτράβηγμα και να αποβάλλουν μισογυνιστικό οχετό.
- Ποιες είμαστε
Εναντιωμένες λοιπόν σε αυτή την σύμβαση και με την συνειδητοποίηση ότι η αυτοοργάνωση είναι η καλύτερή μας σύμμαχος, κάποιες από εμάς προσεγγίσαμε τον Αδέσποτο τον Απρίλιο του ‘19 συμβάλλοντας και συμμετέχοντας στις υπάρχουσες προπονήσεις, διαδικασίες και δράσεις της ομάδας. Συνειδητοποιήσαμε στην πράξη ότι η αυτοοργάνωση στον αθλητισμό δεν αφορά απλώς οριζόντιες και αντι-ιεραρχικές δομές αλλά ριζική αλλαγή, αντίσταση στη σύσταση του ίδιου του ποδοσφαίρου, όπως έχει διαμορφωθεί από την αθλητική βιομηχανία. Πραγματοποιήσαμε για πρώτη φορά μεικτές προπονήσεις που έφεραν μεν την ομάδα πιο κοντά, γεφύρωσαν δε το έμφυλο χάσμα εντός και εκτός γηπέδου. Σταδιακά μαζευτήκαμε αρκετές και φτάσαμε στη δημιουργία του γυναικείου τμήματος, με πολλές από εμάς να υποδεχόμαστε πρώτη φορά την μπάλα στα πόδια μας στον Αδέσποτο.
- Τι θέλουμε
Θέλουμε και επιδιώκουμε να βρούμε την χαρά στο παιχνίδι χωρίς αυτό να αποσκοπεί στη νίκη ή στην “ανταγωνιστική” παρουσία με όρους θεάματος/απόδοσης. Θέλουμε να παίζουμε απαλλαγμένες από την ντροπή και το αυτομαστίγωμα του λάθους που μας συνόδευσαν στα παιδικά μας χρόνια. Παίζουμε για να διεκδικήσουμε χώρο ως γυναίκες στα γήπεδα, για να γίνει οικείο “θέαμα” ένα κορίτσι με μπάλα στα πόδια του. Παρεμβαίνουμε στα γήπεδα που παίζουμε, ενάντια στην εμπορευματοποίηση του αθλήματος και με τάκλιν σε φασίστες, σεξιστές και ομοφοβικούς. Δίνουμε πάσα σε όλα τα πλάσματα και σουτάρουμε με σεβασμό στις αντιπάλους και συμπαίκτριες μας, με πρόταγμα την αλληλεγγύη. Για να νιώσουμε παίζοντας, την ασφάλεια που δεν νιώθουμε στους δρόμους˙ για την διεκδίκησή της εντός και εκτός γηπέδων.
ΑΔΕΣΠΟΤ★Σ ΑΘΗΝΩΝ